Thủ đoạn trốn thuế “nghìn lẻ một”

Thất thu thuế nhập khẩu là số thuế nhập khẩu do tổ chức, cá nhân có hàng hoá nhập khẩu chiếm dụng mà chưa nộp đúng, nộp đủ theo quy định của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu. Trong đó có việc làm vòng vo và có thể có sự “tiếp tay” khi không thực hiện đúng quy định của Nhà nước về hải quan, nhập khẩu hàng hóa không đủ điều kiện hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành. Các chuyên gia cho rằng, hiện nay, có nhiều hành vi trốn thuế nhập khẩu ngày càng tinh vi mà chỉ cần gọi tên là có thể nhận diện được như gian lận trong việc áp mã số thuế, kê khai giá tính thuế, trong định mức nhập khẩu. hàng hóa và khai báo xuất xứ.

Lực lượng chức năng kiểm tra lô hàng của KR. Công ty TNHH Xuất nhập khẩu

Nhập một thứ, khai báo một thứ khác

Điển hình, đầu năm 2022, Cục Hải quan TP.HCM đã khởi tố hình sự một doanh nghiệp về hành vi gian lận hơn 400 triệu đồng tiền thuế nhập khẩu đối với các container hàng tổng hợp Trung Quốc, hầu hết không khai báo, khai man hải quan, trốn thuế. Internet. 400 triệu đồng.

Cụ thể, theo hồ sơ vụ án, cuối tháng 3/2021, Công ty TNHH Xuất nhập khẩu KR (địa chỉ số 33 đường số 33A, phường Bình Trị Đông B, quận Bình Tân, TP.HCM) mở cửa hàng nhập khẩu. khai báo qua Cảng Cát. Thúc đẩy các chuyến hàng của bộ phận. Theo khai báo của doanh nghiệp, hàng hóa nhập khẩu gồm 48 dòng hàng, gồm: dụng cụ thể thao, đèn led, giẻ lau, thắt lưng, kẹp tóc, túi xách, kệ trang trí, bàn văn phòng …

Qua kiểm tra thực tế, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 phát hiện trong container chỉ có 20 mặt hàng đúng với tờ khai hải quan, còn lại là hàng không khai báo, khai sai hải quan. Quan thoại. Đặc biệt, nhóm hàng không khai báo hải quan, gồm 31 ngành hàng, với hàng nghìn sản phẩm gia dụng, như tông đơ cắt tóc, túi vải, nồi chiên không dầu, bàn massage, bồn massage, tủ đứng, kệ inox … 934 triệu đồng và 11 dòng hàng sai so với khai báo hải quan (khai nhiều hơn số lượng trên tờ khai hải quan).

Bước đầu, xác định Công ty TNHH XNK KR đã thực hiện các hành vi: khai sai số lượng dẫn đến thiếu số thuế phải nộp mà cơ quan Hải quan phát hiện trong quá trình làm thủ tục hải quan; thực tế nhập khẩu hàng hóa không đúng với khai báo hải quan về số lượng, tên gọi, chủng loại hàng hóa mà không có chứng từ khai bổ sung theo quy định của pháp luật hải quan.

Đáng chú ý, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan cho biết, tình trạng một số doanh nghiệp nhập khẩu sản phẩm thép không hợp kim, ở dạng cuộn, cán dẹt, khai báo sai tên hàng, chủng loại, mã số hàng hóa. Hàng nhập để gian lận thuế nhập khẩu và thuế tự vệ, thuế chống bán phá giá là rất đáng báo động.

Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp Xung quanh vấn đề này, Thạc sĩ, luật gia Trần Hồng Tịnh – Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, hiện nay, mỗi mặt hàng nhập khẩu sẽ có một mã số thuế khác nhau, tuy nhiên với tình trạng tự tính thuế. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp mắc sai lầm trong việc kê khai mã số thuế hàng hóa nhập khẩu để được áp thuế suất thấp hơn thực tế, làm giảm số thuế nhập khẩu phải nộp.

“Xé nhỏ” các sản phẩm và thành phần

Cũng theo luật sư Trần Hồng Tịnh, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu cố tình tháo rời linh kiện, thay đổi kết cấu, tính chất sản phẩm để khai man mã số thuế hàng hóa nhập khẩu nhằm hưởng thuế suất thấp hơn. Hành vi này xuất phát từ sự phức tạp của hàng hóa, cơ cấu sản phẩm, đặc biệt là sản phẩm mới được tạo ra trên thị trường. Nhiều doanh nghiệp cố tình lợi dụng kẽ hở, chưa cập nhật giá của cơ quan hải quan để kê khai giá tính thuế thấp hơn nhiều so với giá giao dịch. Thực tế, qua phát hiện các hành vi gian lận về giá tính thuế, nhiều trường hợp chỉ kê khai dưới 10% giá trị thực tế.

“Nhiều trường hợp còn cấu kết với đối tác nước ngoài lập hóa đơn chứng từ giá rẻ để giảm số thuế nhập khẩu phải nộp cho Nhà nước. Như vậy, hành vi điều chỉnh trị giá hàng hóa để làm thay đổi mức thuế phải nộp là hành vi hết sức phổ biến và tinh vi hiện nay, làm thất thu ngân sách đáng kể từ thuế nhập khẩu. Luật sư Trần Hồng Tịnh cho biết.

Chia sẻ thêm về vấn đề này, luật sư Tạ Anh Tuấn – Trưởng Văn phòng Luật sư Bạch Gia Luật và Liên Danh cho biết, việc gian lận trong định mức nhập khẩu thường do các doanh nghiệp gia công hoặc công ty nước ngoài thực hiện. nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu. Hàng hóa nhập khẩu để gia công sau đó xuất khẩu sẽ được miễn thuế xuất nhập khẩu.

Theo luật sư Tuấn, có nhiều trường hợp đơn vị gia công kê khai sai định mức tiêu hao, định mức hao hụt khi nhập nguyên liệu, cụ thể là kê khai định mức cao hơn. Doanh nghiệp đưa sản phẩm do chênh lệch nguyên vật liệu sản xuất ra tiêu thụ trong nước mà không phải nộp thuế nhập khẩu đối với số nguyên liệu nhập khẩu đó. Hành vi này cũng được thực hiện tương tự khi nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu.

“Mỗi nước sẽ có cam kết thương mại riêng với Việt Nam nên thuế suất thuế nhập khẩu cũng sẽ khác nhau khi hàng hóa có xuất xứ khác nhau. Doanh nghiệp nghiên cứu vấn đề này và có hành vi gian lận trong khai báo xuất xứ để được hưởng mức thuế tốt hơn ”, luật sư Tuấn nói.

Cụ thể, theo luật sư Tạ Anh Tuấn, các doanh nghiệp sẵn sàng làm giả giấy chứng nhận xuất xứ hoặc khai man nguồn gốc sản phẩm. Thủ đoạn thực hiện hành vi quá cảnh vào nước có thuế xuất khẩu thấp để khai báo, làm giả, thay đổi xuất xứ lô hàng.

“Nhiều doanh nghiệp còn tinh vi hơn khi lợi dụng chính sách nhập khẩu ưu đãi, miễn thuế. Chẳng hạn, theo quy định hiện hành, có nhiều trường hợp được miễn thuế nhập khẩu như tạm nhập tái xuất, nhập khẩu phục vụ hoạt động xăng dầu, nhập khẩu để tạo tài sản cố định cho doanh nghiệp đóng tàu, tạo tài sản cố định của dự án ưu đãi đầu tư… Doanh nghiệp lấy lợi dụng chính sách này để kê khai miễn thuế nhưng thực tế lại sử dụng sản phẩm nhập khẩu không đúng mục đích đã khai báo ”, luật sư Tá nói. Anh Tuấn chia sẻ.

Theo các chuyên gia, ngoài những “chiêu trò” nêu trên, cũng cần thấy rằng thuế NK hiện nay theo cơ chế tự khai, tuy nhiên, một số trường hợp phát hiện thất thu cũng cho thấy sai sót của cán bộ hải quan. . trong quá trình rà soát, kiểm tra hàng hóa cũng như tính toán lại số thuế phải nộp. Bên cạnh đó, một mặt do mặt hàng đa dạng nên vẫn còn sai sót dẫn đến nguồn thu ngân sách bị ảnh hưởng. Mặt khác, do chính sách thuế của Nhà nước thường xuyên thay đổi để phù hợp với điều kiện hội nhập cũng dẫn đến khó khăn trong công tác quản lý, việc cập nhật thông tin của công chức hải quan cũng hạn chế.

Sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ để ứng dụng sản xuất các sản phẩm mới cũng gây trở ngại trong công tác quản lý, nhiều mặt hàng vẫn nằm ngoài danh mục hàng hóa chịu thuế nhập khẩu khi vào thị trường. nội địa. Đồng thời, do ảnh hưởng của môi trường kinh tế quốc tế khá đa dạng và phức tạp, khi pháp luật thuế của các nước có kẽ hở, chậm trễ tạo cơ hội cho các nhà nhập khẩu thực hiện hành vi “trốn tránh”. “Thuế, nộp không đúng, nộp đủ số thuế theo quy định.