5 năm công nghiệp văn hóa: Bột chưa đủ sạch thành hồ | Văn hóa
Công nghiệp văn hóa Việt Nam có nhiều khởi sắc nhưng vẫn còn nhiều điểm nghẽn. (Ảnh: TTXVN)Sau 5 năm thực hiện chiến lược quốc gia, các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo của Việt Nam đã nhanh chóng đóng góp vào nền kinh tế. Cụ thể, đóng góp của các ngành công nghiệp văn hóa đạt 3,61% GDP vào năm 2019, trong khi mục tiêu đặt ra đến năm 2020 là 3%.
Tuy nhiên, trên thực tế, sản phẩm văn hóa trong nước vẫn bị hàng ngoại lấn át, các doanh nghiệp, nhà sáng tạo văn hóa vẫn đang loay hoay “bài toán” doanh thu.
Nhiều nút thắt
Với kinh nghiệm nhiều năm, nhạc sĩ Quốc Trung, Tổng đạo diễn Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió mùa cho rằng, nền âm nhạc Việt Nam hiện nay vừa thiếu vừa yếu. Nguyên nhân là do ý thức của những người làm việc trong lĩnh vực này chưa đủ.
“Công nghiệp văn hóa phải được nhìn nhận ở góc độ doanh nghiệp. Lực lượng lao động của ngành công nghiệp văn hóa bao gồm cả nghệ sĩ sáng tạo và doanh nhân. Chúng tôi không có bức tranh về ngành công nghiệp âm nhạc nói riêng và công nghiệp văn hóanghệ thuật biểu diễn nói chung ”, nhạc sĩ Quốc Trung nói.
Nhạc sĩ Quốc Trung nhiều năm kinh nghiệm trong ngành công nghiệp âm nhạc. (Ảnh: Lễ hội gió mùa)Nhạc sĩ cho rằng K-Pop thành công vì Hàn Quốc có nhiều người biết kinh doanh nghệ thuật. Chính phủ Hàn Quốc đã từng cử người sang Mỹ du học, từ đó đề ra chiến lược cho đất nước của mình.
Họa sĩ Nguyễn Thế Sơn, giảng viên Đại học Mỹ thuật Việt Nam cũng đồng tình với quan điểm trên. Ông Sơn cho rằng, cụm từ “công nghiệp văn hóa” từ khi xuất hiện cũng gây nhiều hoang mang cho người trong cuộc.
“Để có những bộ phim truyền hình, những ban nhạc K-Pop, tạo nên làn sóng văn hóa Hàn Quốc trên khắp thế giới như hiện nay, từ cuối những năm 80, chính phủ Hàn Quốc đã đầu tư học bổng, gửi rất nhiều bạn trẻ sang Mỹ du học”. anh Sơn nói.
Nó cho thấy chính phủ Hàn Quốc có tầm nhìn xa trông rộng, khi cố gắng “chuyên nghiệp hóa” tất cả các khâu của làng giải trí từ rất sớm và đã từng bước thu hoạch quả ngọt trong những năm đầu. 2000.
[Hà Nội: Xây dựng công nghiệp văn hóa thành ngành kinh tế mũi nhọn]
Từ ví dụ đó, họa sĩ Nguyễn Thế Sơn cho rằng, điều cốt yếu và quan trọng nhất là Việt Nam thiếu đầu tư cho văn hóa nói chung cũng như chuyên ngành sáng tạo nói riêng.
“Chúng tôi đang thiếu ‘bột’ để có thể ‘rửa’ bột nhão. Các thành phố rất cần những lễ hội nghệ thuật tầm cỡ để trở thành thương hiệu và sức hút của địa phương, chứ không nên để mỗi mùa lễ hội trôi qua, mỗi tuần lễ nghệ thuật trôi qua, những vấn đề vẫn tồn tại. Điều đó không khuyến khích động lực phát triển thực sự cho những người sáng tạo ”, ông Sơn nói.
Ở lĩnh vực điện ảnh, TS Ngô Phương Lan (Hội Khuyến học Điện ảnh Việt Nam) đặt vấn đề: “Nội lực của điện ảnh Việt Nam chưa mạnh, thị phần phim Việt chưa đến 30%). do Nhà nước phát huy hiệu quả xã hội chưa cao, phim chiếu rạp đếm được trên đầu ngón tay, vài năm trở lại đây, phim đặt hàng hầu như chỉ chiếu vào các dịp lễ kỷ niệm, với lượng khán giả khiêm tốn, mời đến xem miễn phí. ”
Các chuyên gia thảo luận trong hội thảo nhìn lại 5 năm thực hiện công nghiệp văn hóa (ngày 12/9). (Ảnh: Minh Thư / Vietnam +)Trước những thực trạng đó, ông Trần Hoàng, Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả cho rằng, nguyên nhân dẫn đến những điểm nghẽn của ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam là chính sách và pháp luật còn bất cập.
Cụ thể là chính sách thuế đối với doanh nghiệp sáng tạo. Mặc dù văn hóa-nghệ thuật là lĩnh vực đặc thù, có ý nghĩa lớn đối với xã hội nhưng các doanh nghiệp vẫn phải chịu thuế như các ngành khác.
“Đầu tư nhiều, không được ưu đãi thuế, doanh thu bấp bênh. Điều này tạo ra tâm lý e ngại ‘bỏ tiền chẵn kiếm tiền lẻ’, chưa kể vấn đề bản quyền của các sản phẩm sáng tạo hiện chưa được đảm bảo ”, ông Hoàng nêu quan điểm.
Tăng cường vai trò của Nhà nước
Đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, họa sĩ Nguyễn Thế Sơn cho rằng, Nhà nước cần tạo cơ sở hạ tầng cho ngành văn hóa. Cụ thể, các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM có thể tập hợp các đơn vị, địa bàn hoạt động sáng tạo thành khu nghệ thuật, trong đó lĩnh vực sáng tạo được phép tự do phát triển. Sự thoải mái tối đa, cạnh tranh.
“Một điểm mấu chốt nữa trong quá trình triển khai các hoạt động của kinh tế sáng tạo và công nghiệp văn hóa là cần có chính sách thông thoáng để thu hút nhiều doanh nghiệp lớn nhỏ tham gia, đặc biệt là điều chỉnh thuế. như nhiều nước phát triển đã làm ”, nghệ sĩ Nguyễn Thế Sơn đề xuất.
Là một doanh nghiệp tư nhân, bà Trương Uyên Ly, Giám đốc Hanoi Grapevine (một sàn thông tin về văn hóa nghệ thuật) cũng đồng tình với ý kiến này.
“Chúng tôi mong rằng vai trò của Nhà nước sẽ tích cực hơn, đặc biệt là ưu đãi về thuế cho doanh nghiệp. Chúng tôi cấp thiết cần đánh giá công bằng, hỗ trợ tài chính, khung pháp lý và đặc biệt là sự tài trợ của Nhà nước cho các dự án tốt, thậm chí không phải của các cơ quan công quyền. thành lập hay tư nhân, ”Ms Trương Uyên Ly bày tỏ.
Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió mùa thành công trong việc hội nhập âm nhạc thế giới và Việt Nam. (Ảnh: BTC)Bà Nguyễn Thị Phương Hoa, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) khuyến nghị cần xây dựng một cơ chế thực thi hiệu quả đối với việc bảo hộ sở hữu trí tuệ và quyền tác giả, đặc biệt là trong môi trường số.
Trong thời gian tới, chúng ta cần nghiên cứu, xây dựng luật về quyền sáng tạo, quyền tự do ngôn luận của nghệ sĩ nhằm cụ thể hóa các quy định trong Hiến pháp về quyền văn hóa, quyền được đào tạo và bảo đảm an sinh xã hội. , việc làm, thu nhập hợp pháp… cho nghệ sĩ, nhất là nghệ sĩ tự do, trong thời gian tới sẽ trở thành lực lượng lao động sáng tạo chính hoạt động trên thị trường ”, bà Nguyễn Thị Phương Hoa cho biết.
Từ kinh nghiệm hợp tác quốc tế, bà Phương Hoa chỉ ra rằng Chính phủ các nước đã có những biện pháp, chính sách ở các cấp để hỗ trợ phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó có việc xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, hỗ trợ tài chính cho công nghiệp văn hóa. các cơ sở, nghệ sĩ, tổ chức phi chính phủ, huy động các nguồn lực và sự tham gia của các doanh nghiệp tư nhân … /.
Minh Thu (Vietnam +)