Không thể ‘bỏ cuộc’!

Sau loạt bài Vì sao tội phạm lừa đảo qua mạng vẫn hoành hành? Đã đăng trên Báo Thiếu niên từ ngày 5-9 / 9, PV Thiếu niên trao đổi với một số bộ, ngành về trách nhiệm cũng như giải pháp phòng chống tội phạm gây phẫn nộ dư luận lâu nay.

Cuộc đấu tranh thật khó khăn

Về loại tội phạm này, ngoài việc tuyên truyền cảnh báo, Bộ Công an đã chỉ đạo Cục Cảnh sát hình sự (C02), Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Cục Cảnh sát quản lý hành chính. và các phương tiện truyền thông xã hội và công an địa phương vào cuộc, chủ động phát hiện, phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Từ tháng 1 đến tháng 8 năm 2022, lực lượng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao trên toàn quốc đã khởi tố gần 500 vụ án và hơn 1.000 bị can liên quan đến tội danh mạo danh cán bộ công an, kiểm sát viên. giám sát, gọi tòa qua giao thức internet để đe dọa, chiếm đoạt tài sản; cho vay nặng lãi, tín dụng đen; đánh bạc; tấn công hệ thống ngân hàng; sử dụng thiết bị di động giả để nhắn tin lấy cắp thông tin, lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tổ chức lôi kéo người Việt Nam ra nước ngoài lao động, thiết lập đường dây, ổ nhóm tội phạm sử dụng công nghệ cao vào trong nước, trốn tránh cơ quan công an Việt Nam điều tra, xử lý …

Theo Bộ Công an, thủ đoạn tuy không mới nhưng cách thức tiếp cận nạn nhân ngày càng tinh vi, chuyên nghiệp (đối tượng vận hành hoặc đặt máy chủ ở nước ngoài), khó phát hiện, số lượng gây thiệt hại lớn trong cả nước, điều này khiến cho loại tội phạm này vẫn còn manh động và công tác đấu tranh gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Thứ nhất, công tác quản lý nhà nước còn chưa chặt chẽ, nhất là các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ viễn thông, ngân hàng thường chậm đưa ra yêu cầu tra cứu, xác minh. Địa chỉ IP, cung cấp thông tin về tài khoản ngân hàng để phục vụ công tác điều tra, xử lý tội phạm… đây là điều kiện để tội phạm phát sinh. Bên cạnh đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa hoàn thiện hoặc chưa có cơ chế quản lý dẫn đến việc phối hợp áp dụng pháp luật giữa các đơn vị gặp nhiều khó khăn.

Có thể chặn IP ngay cả máy chủ nước ngoài

Câu trả lời Thiếu niên, Ông Nguyễn Thanh Phúc, Cục trưởng Cục An toàn thông tin (ATTT), Bộ TT&TT cho biết, với các cuộc gọi giả mạo, lừa đảo, theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền, Cục sẽ triển khai các biện pháp kỹ thuật đối phó. Cụ thể, với những cuộc gọi bị chứng minh là lừa đảo, Cục An toàn thông tin có thể ngăn chặn bằng cách khóa IP với các thuê bao, đầu số trên.

Trước câu hỏi về việc các đầu số lừa đảo được lưu trữ ở nước ngoài, ông Phúc cho rằng, về mặt kỹ thuật, khi xác định được địa chỉ IP thì hoàn toàn có thể chặn IP kể cả với máy chủ nước ngoài khi có địa chỉ IP. yêu cầu của các cơ quan chức năng. Còn việc xử lý sim rác ngành viễn thông sẽ có giải pháp cụ thể.

Từ năm 2021, Cục An toàn thông tin đã đưa ra cảnh báo về việc nhiều thuê bao di động nhận được nhiều tin nhắn mạo danh các tổ chức tài chính, ngân hàng như TPBank, Sacombank, ACB, Zalopay,… gửi nội dung giả mạo, lừa đảo để chiếm đoạt tiền của người dân.

Qua xác minh, giám định, các tin nhắn giả mạo này không xuất phát từ hệ thống của các tổ chức tài chính, ngân hàng, doanh nghiệp viễn thông mà được phát tán qua các thiết bị phát sóng di động giả mạo. Đây là những thiết bị có nguồn gốc từ nước ngoài, được các đối tượng mua bán, sử dụng trái phép để thực hiện các cuộc tấn công phát tán tin nhắn rác nhằm lừa đảo người dùng, nhất là người dùng ở khu vực thành thị. thị trấn.

Cụ thể, đối tượng sử dụng thiết bị phát sóng giả (IMSI Catcher / SMS Broadcaster) để gửi tin nhắn rác trực tiếp đến điện thoại mà không cần thông qua mạng viễn thông di động. Các tin nhắn này do các đối tượng thay đổi thông tin nguồn (số điện thoại, đầu số hoặc tên định danh) gửi nhằm tạo lòng tin, lừa đảo người dùng. Nội dung tin nhắn thường là quảng cáo, hướng dẫn hoặc chứa đường dẫn đến các trang web giả mạo như trang web chính thức của các tổ chức tài chính, ngân hàng để dụ và lấy cắp thông tin của người dùng như tài khoản, mật khẩu. mật khẩu, mã OTP …

\N

Người dùng không nhận ra trang web giả mạo, nên cung cấp thông tin cá nhân để truy cập vào tài khoản ngân hàng như điền tên tài khoản và mật khẩu. Sau khi người dùng cung cấp thông tin, trang web giả mạo điều hướng đến một trang web khác hoặc thông báo yêu cầu người dùng đợi. Các đối tượng sử dụng thông tin cá nhân của người dùng đăng nhập vào các website chính thức của các tổ chức tài chính, ngân hàng để lấy mã xác thực OTP nếu cần thiết.

Cục An toàn thông tin phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an, các cơ quan chức năng, các doanh nghiệp viễn thông triển khai các biện pháp ngăn chặn, điều tra, xác minh, xử lý các đối tượng vi phạm pháp luật.

Tăng cường hợp tác quốc tế để xử lý

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, một số đối tượng đã lợi dụng ưu điểm của dịch vụ viễn thông, phát tán cuộc gọi rác như quảng cáo, gọi điện qua điện thoại mà không được sự đồng ý trước của người sử dụng. gây khó chịu và quấy rối người tiêu dùng. Đây là vấn đề toàn cầu chứ không riêng gì Việt Nam.

Theo ông Nguyễn Hồng Thắng, Cục trưởng Cục Viễn thông, để giải quyết câu chuyện cuộc gọi rác, bên cạnh sự vào cuộc của cơ quan quản lý và nhà cung cấp dịch vụ, cần có sự chung tay của người dùng. . Thực tế, khi nhà mạng gửi tin nhắn hỏi cuộc gọi khách hàng vừa nhận có phải là cuộc gọi rác hay không thì tỷ lệ phản hồi rất thấp. Điều này đã gây khó khăn cho các nhà mạng và cơ quan quản lý trong quá trình xác định nguồn gốc của các cuộc gọi rác.

Các cuộc gọi rác, hầu hết là các cuộc gọi nặc danh, gây khó chịu cho người dùng, thậm chí là lừa đảo. Lãnh đạo Cục Viễn thông cho rằng, để ngăn chặn triệt để cuộc gọi rác, chỉ giải pháp kỹ thuật thôi chưa đủ, tỷ lệ phản hồi của khách hàng là cơ sở để nhà mạng tìm ra và chặn cuộc gọi rác. Người dùng cũng cần có trách nhiệm phản hồi, chung tay với cơ quan quản lý nhà nước và nhà mạng để giải quyết vấn nạn sim rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo.

Để trấn áp tội phạm sử dụng công nghệ cao phạm tội, Bộ Công an cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan nghiệp vụ đẩy mạnh công tác điều tra, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm để đấu tranh. , điều tra, truy tố, xử lý nghiêm minh đối với loại tội phạm này, nhất là kẻ chủ mưu; siết chặt quản lý các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuyên biên giới như Facebook, Google …; tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao có yếu tố nước ngoài; phối hợp với các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm đồng bộ, hiệu quả, dễ tiếp cận, nhất là người dân vùng nông thôn, miền núi. .