Trào lưu chế tác trang sức vàng từ điện thoại đang lên ngôi
Mười hai năm trước, khi đang học thiết kế tại một trường trung học ở Anh, Eliza Walter lần đầu tiên nghe nói đến khái niệm khai thác điện tử – quá trình chiết xuất kim loại quý từ rác thải điện tử. Trong một chuyến thăm xưởng đúc địa phương ở Melton Mowbray, Walter biết được rằng ngoài các mỏ vàng, người ta cũng có thể khai thác chúng từ công nghệ bỏ đi trong các bãi chôn lấp.
Từ nguồn cảm hứng đó, năm 2017, chị Walter đã thành lập cửa hàng trang sức Lylie sau khi tốt nghiệp Học viện Holts. Các sản phẩm của thương hiệu này đều được chế tác bằng vàng từ các linh kiện điện tử và vật liệu hàn răng.
Theo The New York Times, các thương hiệu trang sức lớn nhỏ đang dần chuyển sang khai thác điện tử, sử dụng kim loại đã qua xử lý lại từ các thiết bị như điện thoại di động, máy tính xách tay và máy chơi game. và card đồ họa để thay thế vật liệu khai thác. Được biết, vàng và một số kim loại quý khác thường được sử dụng trong các thiết bị điện tử vì chúng dẫn điện tốt và có xu hướng chống lại sự ăn mòn. Ngoài ra, tái chế cũng gián tiếp làm giảm nhu cầu khai thác, vốn có thể gây hại cho môi trường.
Vào năm 2020, nhà sản xuất trang sức lớn nhất thế giới Pandora đã công bố rằng đến năm 2025, tất cả các sản phẩm sẽ được làm từ vàng và bạc tái chế, bao gồm cả rác thải điện tử. Theo Pandora, khoảng 40% rác thải điện tử ở châu Âu được tái chế, trong khi con số này ở châu Á chỉ là 10%.
Theo Kim Parker, biên tập viên trang sức của Harper’s Bazaar UK và Telegraph Luxury, từ nhu cầu của một nhóm nhỏ người dùng, việc khai thác kim loại từ rác thải điện tử đã trở thành một xu hướng mới. Tuy nhiên, công nghệ và nguồn lực để thu thập tài liệu còn hạn chế.
Royal Mint, một công ty của chính phủ Anh, đang cố gắng giải quyết vấn đề. Cuối năm 2021, doanh nghiệp này công bố hợp tác với công ty khởi nghiệp Excir của Canada để lấy kim loại từ rác thải công nghệ. Một nhà máy trị giá hàng triệu đô la dự kiến sẽ được xây dựng ở South Wales và khi đi vào hoạt động vào năm 2023, sẽ có thể xử lý 90 tấn rác thải điện tử mỗi tuần.
Được biết, để tạo ra chiếc nhẫn cưới, xưởng của Walter cần số vàng thu được từ 17,5 chiếc điện thoại. Điều này được cho là không hề dễ dàng vì ngành vẫn thiếu nguồn lực sản xuất.
Walter cho biết, cô từng gặp một khách hàng quen bạn gái qua một ứng dụng hẹn hò và muốn dùng số vàng lấy được từ chiếc điện thoại đó để làm nhẫn cưới. Mặc dù có thể không đáp ứng được yêu cầu, Walter hy vọng những tiến bộ trong công nghệ khai thác điện tử sẽ sớm biến nó thành hiện thực, đặc biệt là vào năm tới, khi cửa hàng có kế hoạch nhận điện thoại cũ để lấy vàng.
NoWa, một thương hiệu trang sức được thành lập tại Hà Lan vào năm 2019 cũng thu thập vàng từ các thành phần điện thoại di động để chế biến. Người sáng lập Josette de Vroeg nảy ra ý tưởng này sau khi làm việc cho Closing the Loop, một tổ chức thu gom rác thải điện tử ở Châu Phi. NoWa là viết tắt của No Waste, nghĩa là không lãng phí.
De Vroeg cho biết: “Tôi nghĩ mình phải tạo ra thứ gì đó thực sự thú vị từ vật liệu từ điện thoại di động.
Mất khoảng hai năm và hơn 15.000 USD để gây quỹ trên Kickstarter trước khi de Vroeg tìm thấy một nhà máy có thể tái chế điện thoại và nấu chảy kim loại, và bắt đầu kinh doanh.
Có thể kể đến sản phẩm vòng tay Infinity mạ vàng 14 karat bạc, được bán với giá 49,95 Euro. Tất cả đồ trang sức đều được sản xuất tại Hà Lan, thị trường chính của NoWa, và bà De Vroeg cho biết bà có kế hoạch mở rộng hoạt động trong năm tới.
Theo: Thời báo New York
Vũ Anh