Khám phá vẻ đẹp độc đáo của chụp ảnh thủ công
Công chúng thưởng thức các tác phẩm trong triển lãm của Chloris – Ảnh: Noirfoto
Trong loạt ảnh mang tên nữ thần các loài hoa trong thần thoại Hy Lạp, điều đầu tiên gây ấn tượng với người xem chính là vẻ đẹp mới như tranh sơn mài, lấp lánh như vàng bạc.
Với các tác phẩm từ hai bộ sưu tập “Bất tử” và “Tái sinh” đang được trưng bày trong triển lãm (kéo dài đến hết ngày 30/9 tại Vy Gallery, 20 Nguyễn Văn Thủ, Quận 1, TP.HCM), nghệ sĩ – nhiếp ảnh gia Phạm Tuấn Ngọc đã có một hành trình ngược dòng để khám phá chiều sâu của nhiếp ảnh thủ công, đạt đến sự đồng nhất đẹp đẽ giữa ý tưởng và cách thể hiện, giữa tác phẩm và bản thân người nghệ sĩ. thông qua kỹ thuật in lumen.
Đây là kỹ thuật ít người trên thế giới sử dụng, và Tuấn Ngọc là người duy nhất tập ở Việt Nam.
Hướng đi khác biệt và táo bạo đó đã giúp anh tạo nên những hiệu ứng hình ảnh ấn tượng cho từng tác phẩm độc đáo của mình, khiến hầu hết người xem đều có chung cảm nhận: bất ngờ, choáng ngợp, tò mò, sao cũng được. tưởng đây là tranh, không thể tin được là tranh …
Như lời nhạc sĩ Đức Trí chia sẻ: “Tôi đã đứng rất lâu trước nhiều bức tranh như vậy. Chloris, bông hoa của sự cô đơn”.
* Bén duyên với nhiếp ảnh khi du học ở Thụy Điển, về Việt Nam mở Noirfoto Darkroom để tiếp tục đam mê, nhưng với Chloris, anh quay lại với nhiếp ảnh thủ công?
– Khởi đầu của tôi cũng giống với nhiều người, chỉ đơn giản là thích chụp ảnh. Sau đó, tôi thích chụp phim, học cách chiếu hình ảnh và khám phá cả thế giới vật liệu nhạy sáng mà tôi có thể “chơi” theo nhiều cách, không chỉ là tái tạo lại những hình ảnh đã chụp trước đó. Có rất nhiều kỹ thuật trong chụp ảnh thủ công.
Tôi có thể đổ hóa chất lên, sơn, làm đậm, nhạt, không chỉ trên giấy mà trên vải, lụa, gỗ, đá … vật liệu tự nhiên nhân lên vô tận. Lúc đầu, tôi cảm thấy không may mắn vì tôi là người duy nhất làm việc trong nước, không có ai để học.
Nhưng sau đó, tôi coi đó là may mắn. Bởi vì bị bỏ quên, nó trở thành một lĩnh vực hoàn toàn mới để tôi khám phá, càng tìm hiểu, nó càng trở nên thú vị và cứ như vậy.
* Điều “tuyệt vời” đó khiến bạn kiên trì theo đuổi dù chỉ có một mình?
Có lẽ vì triết lý trong đó. Khi sử dụng hóa chất tác động vào vật liệu để tạo ảnh không chỉ là biến đổi vật lý mà còn là biến đổi hóa học, không chỉ thay đổi hình thức mà cả bản chất. Nó biến đổi cái cũ và tạo ra một cái gì đó mới, bao gồm cả sự ngẫu nhiên.
Tính ngẫu nhiên không phải là không kiểm soát được mà phải có đủ kiến thức và kinh nghiệm để chủ động tạo điều kiện cho sự ngẫu nhiên đó xảy ra. Và ngẫu nhiên không lặp lại, mỗi tác phẩm là duy nhất, có một không hai. Tôi thích điều đó.
Đối với một nghệ sĩ thị giác như tôi, một tác phẩm không có triết lý chỉ đẹp nhưng không có sức sống. Hướng đi này cho tôi sự phù hợp cả về vỏ lẫn nội dung, cả tâm hồn và thể xác.
Những bông hoa “sớm nở, chóng tàn” trở thành bất tử khi được ánh sáng mặt trời in trên giấy ảnh
* Anh có thể giải thích cụ thể hơn về triết lý này trong quá trình thực hành và sáng tạo tác phẩm cho triển lãm Chloris? Tại sao lại có hai bộ tác phẩm khác nhau?
– Cả hai bộ ảnh đều sử dụng kỹ thuật in lumen (in chống nắng trên giấy ảnh đen trắng), là kỹ thuật đặt các đối tượng có nguồn gốc thực vật hoặc động vật trên giấy bạc và phơi chúng dưới ánh nắng mặt trời thay vì phơi ra ánh sáng. xử lý hóa chất trong phòng tối.
Dưới tác động của ánh nắng trực tiếp, các vật liệu nhạy sáng sẽ tạo ra các phản ứng vật lý và hóa học, tạo ra những hình ảnh độc đáo, ngẫu nhiên và độc đáo.
Với bộ “Người bất tử”, tôi mang hoa đi sấy trên giấy muối bạc với mong muốn lưu giữ mãi vẻ đẹp tạm bợ của hoa. Sau thành công của bộ truyện đầu tiên, tôi vẫn chưa hài lòng. Có điều gì đó thôi thúc tôi khám phá nhiều hơn.
Với loạt phim “Tái sinh”, vai trò nghệ sĩ của anh được khẳng định nhiều hơn nhưng cũng rất “ác”. Tôi không giữ cho hoa đẹp mãi mà “giết” nó, đè nén nó, đốt nó dưới ánh nắng gay gắt để ảnh hưởng đến cái chết và sự hóa thân từ dạng này sang dạng khác.
Câu chuyện tôi muốn kể là từ một mỹ nhân như vậy, nếu chấp nhận hy sinh, giống như một con phượng hoàng đi qua địa ngục để tái sinh từ đống tro tàn, sẽ vươn tới một vẻ đẹp hóa thân mới: dữ tợn, mạnh mẽ, không còn là một bông hoa dịu dàng nữa mà là một bông hoa nổ.
* Nhiều người chia sẻ khi nhìn các tác phẩm trong series “Tái sinh”, họ không thể tin được đó là hình ảnh từ hoa. Đa số họ liên tưởng đến vẻ đẹp sâu lắng, lắng đọng của đại dương, vũ trụ, không gian, thời gian… Đó có phải là triết lý nhập thế mà bạn đề cập?
– Tôi rất vui vì nhiều người cũng cảm thấy như vậy. Ngoài kỹ thuật in lumen, tôi đã scan ảnh và phóng to. Khi đi sâu vào từng nhụy hoa, cánh hoa nhỏ nhất và phóng to đến cực điểm sẽ cho hình ảnh trừu tượng như những vì sao, những dải ngân hà đang nổ tung.
Trong cái nhỏ có cái lớn và cái lớn có cái nhỏ. Trong cái chết có sự sống, và sự sống ẩn chứa sự tái sinh tiếp theo, theo chu kỳ và tái sinh.
Một sự trùng hợp phù hợp nữa là ngoài bàn tay của người nghệ sĩ, các yếu tố tạo nên tác phẩm đều đến từ thiên nhiên. Mặt trời cũng là một ngôi sao đang tự cháy để tạo ra ánh sáng. Ánh sáng đó lại đốt cháy bông hoa và thành hình.
Rồi hơi nước trong hoa, nhựa của hoa tạo màu… tất cả đều là yếu tố tự nhiên. Bộ ảnh hội tụ cả Kim Mộc Thủy Hỏa Thổ (hướng Đông) hoặc Thổ, Thủy, Hỏa, Khí (hướng Tây). Càng ngày, việc luyện tập của tôi càng gắn kết với thiên nhiên và tôi tìm thấy sự cân bằng trong đó.
Có thể tác phẩm của tôi chưa đạt đến mức đó, nhưng khi nhìn vào quá trình sáng tạo, tôi thấy những triết lý đáng suy ngẫm về quá trình hình thành một bông hoa hay cả vũ trụ, từ nhỏ đến lớn, từ cái chết. Đi tái sinh hơn là chỉ tìm kiếm tốt.
Phạm Tuấn Ngọc (1982) là một nghệ sĩ nhiếp ảnh, chuyên gia in thủ công và cố vấn nhiếp ảnh. Anh ấy là người sáng lập Noirfoto Darkroom-Gallery-Studio dành riêng cho nhiếp ảnh mỹ thuật, nơi anh ấy thực hành mọi quy trình chụp ảnh thủ công, trau dồi các kỹ thuật có từ những ngày đầu tiên của lịch sử nhiếp ảnh.
Anh cũng tổ chức các triển lãm nhóm, làm giảng viên hoặc diễn giả cho các buổi nói chuyện, hội thảo, đánh giá portfolio … về nhiếp ảnh.
Nhiếp ảnh gia Trần Tuấn Việt mang bún cá đến Khám phá